fryske akademy, leeuwarden

Toelichting

De Fryske Akademy in Leeuwarden is een wetenschappelijk onderzoeksinstituut ‘met betrekking tot de provincie Friesland en zijn bevolking, zijn taal en cultuur’. Nieuwbouw moet meer ruimte bieden aan de medewerkers en de dienstverlening verbeteren. De zetel van de academie is gevestigd in het monumentale 18de- eeuwse Coulonhûs aan de Doelestraat. De nieuwbouw vervangt een vijftal panden uit verschillende tijden die naast het Coulonhûs en langs de Groeneweg zijn gesitueerd.
Het lange, glazen blok biedt op de drie bovenverdiepingen onderdak aan de vakgroepen (taalkunde, geschiedenis en letterkunde, sociale wetenschappen), op de begane grond aan de ondersteunende dienst (staf, directie, administratie en overige diensten) en in het souterrain aan algemene voorzieningen (erfgoedruimte, vergaderaccommodaties, lunch- en ontspanningsruimten, opslag en fietsenstalling).
Medewerkers en bezoekers maken gebruik van de hoofdentree op de kop van de nieuwbouw naast het Coulonhûs. In het verlengde van de entreezone voert een corridor naar de verschillende functies. Het Coulonhûs wordt met een ‘manchet’ verbonden met de nieuwbouw.
Hoewel drie eeuwenoude eiken in de openbare binnentuin bijzondere zorg vragen, bleek het mogelijk het souterrain deels onder de tuin uit te bouwen ten behoeve van met name grote ruimten, zoals de multifunctionele vergaderaccommodaties en de lunchruimte. Een cirkelvormige snede in de binnentuin voorziet het souterrain van daglicht en een royale trap in de cirkelvormige patio geeft rechtstreeks toegang tot de binnentuin. Door deze opzet van de nieuwbouw wordt de binnentuin een integraal onderdeel van het complex.
Door een bouw- en ruimtetechnisch efficiënte opzet kon meer oppervlak geboden worden dan minimaal gevraagd. Ook energetisch presteert het gebouw boven de norm, met name door de toepassing van ‘betonkern activering’ en een geavanceerde klimaatgevel.
Het gebouw met zijn verdiepinghoge gevelelementen is zeer transparant van opzet. Het voegt een eigen karakter toe aan de bebouwingsreeks. Tegelijk completeert het de stedenbouwkundige structuur ter plaatse en voegt het zich naar maat en ritme in de stedelijke context. De forse maat van het nieuwe blok voegt zich tussen complexen uit voorbij eeuwen in de directe omgeving die zich ook niet schamen voor hun omvang en die net als de Fryske Akademy in nieuwe opzet achter tuinmuur of gebouw een intieme binnenwereld afschermen. In de combinatie van technische verfijning en gebruiksefficiency laat het ontwerp zich als poëtisch functionalisme benoemen.

Informatie

Status
structuurontwerp
Locatie
Doelestraat 8, Leeuwarden
Periode
2010
Bruto vloeroppervlakte
2.880 m²
Programma
Onderwijs- en onderzoeksruimten
Bouwkosten
€ 6.755.000,- excl. BTW
Opdrachtegever
Fryske Akademy
Architectuur
Studio M10; projectarchitect: Martien Jansen, medewerkend architect: Bas Kolkman
Constructie
Arensohn raadgevende ingenieurs
Installaties
Deerns raadgevende ingenieurs
Geveltechniek
Oskomera Group
Kostenmanagement
ABT
Referenties
Reinier Salwerda, oud-directeur Fryske Akademy
Wim Quist, voorzitter jury